Rezidba trešnje je česta tema među voćarima u centralnom dijelu Crne Gore, često praćena dilemom: da li se trešnja orezuje.Jedna od najrasprostranjenijih zabluda jeste da se trešnja nakon rezidbe suši i propada. Ova tvrdnja ima uporište u pojedinačnim slučajevima, ali pravilnom primjenom tehnike rezidbe, agrotehnickim mjerama, pravilnim odabirom sorti, moguće je izbjeći ove probleme i unaprijediti rodnost i dugovječnost stabala.
Da li je trešnji potrebna rezidba ?
Da, naravno, ali je pristup rezidbi specifičan zbog osobina ove vrste voćke. Trešnja prirodno formira bujno, visoko stablo sa širokom krošnjom, a bez pravilne rezidbe može doći do: Prekomjernog rasta vegetacije na račun rodnosti, loše osunčanosti unutrašnjosti krošnje, što smanjuje kvalitet i veličinu plodova , preklapanja grana i slabe provjetrenosti, što povećava rizik od gljivičnih oboljenja.
Rezidba je ključna za:
Formiranje stabilne krošnje u mladosti.
Regulaciju rasta i rodnosti kod odraslih stabala.
Obnavljanje rodnih dijelova krošnje kod starijih stabala.
Zabluda: Trešnja se suši nakon rezidbe.
Tvrdnja da trešnja propada nakon rezidbe i samo zbog rezudbe nije univerzalno tačna, već je povezana s nizom faktora:
Pogrešna tehnika rezidbe
Rezanje velikih grana ili neadekvatan rez može uzrokovati oštećenja stabla. Velike rane teško zarastaju, što omogućava prodor patogena poput gljivica i bakterija.
Prekomjerna rezidba u jednoj godini (tzv. stresna rezidba) može oslabiti stablo u zavisnosti od podloge.
Vrijeme izvođenja rezidbe
Rezidba trešnje tokom kišnog i vlažnog perioda (kasna jesen ili zima) povećava rizik od infekcija, posebno bakterijskog raka (Pseudomonas syringae), koji može uzrokovati sušenje grana ili cijelog stabla.
Genetička predispozicija
Određene sorte trešnje imaju veću osjetljivost na bolesti ili slabiju sposobnost zarastanja rana, što može povećati rizik od sušenja nakon rezidbe.
Podloge poput divlje trešnje (Prunus avium) mogu biti bujnije, ali osjetljivije na stres i patogene.
Podloge i uslovi uzgoja
Podloge na kojima se kalemi trešnja utiču na otpornost stabla. Slabije podloge, poput Gisela 5, osjetljivije su na stres uzrokovan rezidbom nego snažnije podloge.
Izbor podloge i sorte
Pri sadnji trešanja, birajte sorte i podloge prilagođene vašem klimatu i tipu zemljišta. Neke podloge, poput Colt ili Gisela 6, imaju bolju otpornost na stres i bolesti.
Loše drenirano tlo, nedostatak hranjivih materija ili prekomjerna vlaga dodatno oslabljuju stablo, čineći ga podložnijim sušenju.
Pogrešan odabir podloge
Trešnje kalemljene na magrivi (Prunus mahaleb) često imaju problema u marginalnim područjima sa siromašnim i plitkim tlima. Iako magriva pruža otpornost na sušu i ima dobru kompatibilnost sa mnogim sortama, slabiji razvoj korijenovog sistema može rezultirati sušenjem stabala na težim i vlažnim tlima.
Rješenje: Na težim, glinovitim ili slabo dreniranim tlima birati podloge poput Colt ili Gisela 6, koje imaju bolju toleranciju na prekomjernu vlagu.
Patogeni i bolesti koji doprinose sušenju stabala trešnje :
Bakterijski rak (Pseudomonas syringae): Jedan od glavnih uzroka sušenja, ulazi kroz rane nastale rezidbom.
Gljivične bolesti (Armillaria mellea): Trulež korijena može oslabiti stablo i uzrokovati njegovo propadanje.
Nedostatak hranjivih materija : Loše hranjenje i iscrpljenost tla smanjuju otpornost stabla.
Suša ili prekomjerna vlaga: Stres uzrokovan nepovoljnim uslovima može dovesti do sušenja stabla.
Genetička osjetljivost: Sorte s manjom sposobnošću zarastanja rana i otpornosti na bolesti sklonije su sušenju nakon rezidbe
Žilogriz- (Capnodis tenebrionis)
Žilogriz je ozbiljna i opasna štetočina trešnje, čiji larve oštećuju korijenje hraneći se njegovim unutrašnjim dijelovima. Ovo rezultira slabljenjem stabla, zaustavljanjem rasta i, na kraju, sušenjem.
Simptomi: Gubitak lisne mase, venuće grana i odumiranje stabla od korijena.
Kontrola:
Postavljanje zamki za odrasle insekte.
Primjena sistemičnih insekticida u zemljište kako bi se suzbile larve.
Redovna inspekcija zasada i uklanjanje napadnutih stabala.
Zaključak
Sušenje stabala trešnje nije rezultat samo jedne greške, već kombinacije nepovoljnih faktora. Pravilna rezidba, odgovarajući izbor podloge, redovna njega i zaštita od bolesti i štetočina ključni su za dugoročni uspjeh plantažnih zasada.
Agromajstor nudi stručne usluge rezidbe, savjetovanja i zaštite vaših trešanja. Posjetite naš sajt agromajstor.me i osigurajte vrhunsku njegu za vaše voćnjake!